Khi tập thể hình, cần đi kèm với một chế độ dinh dưỡng hợp lý và đặc thù. Chơi thể thao khiến cơ thể tiêu hao một lượng lớn calo, vì vậy cần cung cấp đủ năng lượng và vi chất để phát triển đáp ứng nhu cầu vận động và trao đổi chất của cơ thể.
Tuỳ theo số giờ tập và cường độ tập, mỗi cá nhân cần chọn cho mình thực phẩm thích hợp. Theo các nghiên cứu cho thấy, chế độ ăn cho người tập thể hình phải cung cấp năng lượng đủ 2900-3000 calo một ngày. Các thực phẩm được xem là phù hợp cho nười tập thể hình như:
- Thực phẩm thuộc nhóm ngũ cốc (khoai củ, bánh mì,…)
- Thực phẩm thuộc nhóm chất béo (dầu mỡ, bơ,…)
- Thực phẩm thuộc nhóm đạm (thịt, trứng, sữa,…)
- Nhóm rau xanh và những thực phẩm cần thiết khác
Ăn đúng thời điểm cực kỳ quan trọng, điều này giúp cơ thể ghi nhớ các chế độ sinh học cho cơ thể: lúc nào thức ăn đưa vào sẽ tích trữ thành mỡ, lúc nào chuyển hoá thành năng lượng để vận động. Người tập không nên nhịn ăn trước và sau khi tập, vì trước khi tập không ăn có thể dẫn đến hạ đường huyết.
Chế độ dinh dưỡng cho người tập thể hình
Trước khi tập 2-3 giờ nên có một bữa ăn nhẹ với thực phẩm giàu chất bột đường để có thể dự trữ một lượng đường trong cơ thể. Sau khi tập cơ thể mất đi nhiều năng lượng nên cần bổ sung kịp thời các chất dinh dưỡng để cơ thể nhanh chóng phục hồi sức khoẻ. Theo kinh nghiệm:
- Trong vòng 1 giờ sau khi tập có thể ăn một ít thức ăn như bánh quy.
- Từ 1-2 giờ sau khi tập, nên chọn một loại nước trái cây nhiều protein và món ăn nhẹ như salat trộn.
- Từ 2-3 giờ, người tập cần một bữa đầy đủ với 200-400 calo như thịt gà, bơ, lạc, chuối.
Bữa ăn sau khi tập đa dạng tuỳ vào nhu cầu của từng người. Nếu là người thừa cân thì nên chọn thức ăn giàu protein và ít cacbonhidrat hơn.
Đặc biệt, nước cần thiết trong quá trình luyện tập. Tập thể dục trong thời tiết nóng bức của những ngày hè có thể gây mất nước từ 2-2,5 lít/giờ. Người tập nên uống 400-600 ml nước 20 phút trước khi tập. Nước uống có thể pha thêm 4-8% đường hoặc ít muối, không nên quá ngọt sẽ làm ảnh hưởng đến bữa ăn sau đó.
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Phương Anh, trong quá trình tập, cứ 15 phút tập luyện cật lực thì nên bổ sung 1/2-1 ly nước để giảm thiểu tình trạng mất nước của cơ thể. Để biết lượng nước cần bổ sung, có thể trước khi tập cân một lần và sau khi tập cân một lần, khối lượng chênh lệch xấp xỉ bằng lượng nước cần bổ sung thêm. Ví dụ trước khi tập cân năng 65kg, sau khi tập cân nặng 64kg, như vậy 1kg khối lượng đã mất đi, cần bổ sung một lượng nước 1kg, tương đương với 1 lít, như vậy sau khi tập nên uống bù 0,5 lít nước, sau đó 30 phút, uống bổ sung tiếp cho đến khi uống đủ lượng nước cần bù.
Ngoài những nhóm thực phẩm nêu trên, có thể sử dụng thực phẩm chức năng để bổ trợ cho việc tập luyện. Thực phẩm chức năng là những vitamin và khoáng chất như canxi, sắt, magiê,… Thực phẩm chức năng nên sử dụng 30 phút trước khi tập luyện và không nên lạm dụng loại thực phẩm này.
Sau khi tập luyện không nên uống coca vì bên trong coca có chất cafein gây lợi tiểu, dẫn đễn dễ mất một lượng nước qua nước tiểu, ngoài ra nước có ga làm dạ dày bị đầy hơi, cản trở việc uống bù lượng nước mất đi.